درختچه پهن برگ خزان کننده از خانواده Fabaceae باقلاییان؛ بومی قفقاز، ایران، جنوب شرق بخش اروپایی روسیه (دامنههای نمکی جنوبشرقی روسیه، سیبری) و آسیای مرکزی است. در ایران در آذربایجان و دامنههای جنوبی البرز در الموت و فیروزکوه تا زنجان انتشار دارد. بیشتر در دشتهای شور دیده میشود. به ارتفاع تا ۲ متر، با شاخههای خاردار. برگها سبز روشن تا نقرهای. گلآذین خوشهای با ۳-۲ گل پایکدار، گلها به رنگ صورتی– ارغوانی( شکل ۱)، نسبتا” معطر که در اواخر بهار و اوایل تابستان ظاهر میشوند. میوه نیام، غلاف چوبی به طول تقریباً ۲ سانتیمتر (شکل ۲). این گیاه دارای یک سیستم ریشهای عمیق و گسترده است، ریشههای جانبی شاخههای جدیدی را تولید میکند. به این ترتیب گیاه شاخههای گستردهای ایجاد میکند. با ورود به منطقهای با آب و هوای مناسب، میتواند در زمینهای زیر کشت رشد کرده و نسبتاً سریع گسترش یابد.
شکل ۱: تصویر گلهای Halimodendron halodendron
این درختچه مانند بسیاری از گیاهان خانواده فاباسه، میتواند نیتروژن هوا را تثبیت کند. در خاک قلیایی تا خنثی، شنی یا لومی با زهکش مناسب رشد میکند. خاکهای مرطوب بویژه در زمستان را تحمل نمیکند. آفتاب کامل نیاز دارد و نمیتواند در سایه رشد کند. میتواند خشکی را تحمل کند. حتی در مناطقی با زمستانهای شدید رشد کرده و دما را تا ۱۵- درجه سانتیگراد تحمل میکند. میتواند بیش از ۴۰ سال زندگی کند. اگرچه تا به حال این درختچه به عنوان گونه زینتی کاشته نشده، اما به دلیل تحمل آن در برابر کم آبی، گرما و سرمای محیط و خاک فقیر، برای محوطهسازی به ویژه در نقاط خشک که ممکن است گونههای دیگر رشد نکنند همچنین برای مناطقی که نیاز به درختچه مقاوم با مراقبت کم دارند، مانند دامنههای کوهستانی و حاشیه آبراهههای سیلابی موقت و پارکهای جنگلی به صورت تک بوته یا تودهای، میتواند کاربرد داشته باشد. مقاومت در برابر شوری، آن را به گزینهای مناسب برای کاشت در مکانهایی با خاک شور یا مناطق ساحلی تبدیل میکند. همچنین به عنوان یک بادگیر خوب عمل میکند. به دلیل داشتن گلهای زیبا با دوره گلدهی طولانی، همچنین توانایی رشد در هوای آلوده، آن را برای کاشت در فضاهای
شهری نیز مناسب کرده است. بذرهای این درختچه طی ماموریتی به کشور ارمنستان در سال ۱۳۹۵ از منطقه حفاظت شده جنگل خسرو جمعآوری و پس از کاشت در گلخانه، نهال به رویشگاه قفقاز باغ گیاهشناسی ملی ایران منتقل شده است.
شکل ۲: تصویر میوه Halimodendron halodendron